Gelijke kansen in onderwijs voor (hoog)begaafden door middel van taal
Leerlingen met gelijke talenten hebben recht op gelijke kansen. Helaas is dat nu in Nederland nog niet altijd het geval. De Staat van het Onderwijs 2022, de Stand van Educatief Nederland 2019 van de Onderwijsraad, maar ook eerdere rapporten van UNICEF, Onderwijsinspectie en CBS laten zien dat Nederland het niet goed doet als het gaat om het creëren van gelijke kansen. Dit geldt ook voor het onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen. Waarom gaat dit nog niet goed en hoe kunnen we daar iets aan veranderen?
Een belangrijke factor in kansengelijkheid is de taal. Leerlingen uit gezinnen met een lage sociaaleconomische status worden vaak niet herkend als cognitief talent omdat de tests die gebruikt worden in het onderwijs heel talig en cultureel bevooroordeeld zijn. Leerlingen met een andere moedertaal dan het Nederlands en een andere culturele achtergrond dan die gemeengoed is in het onderwijs, komen dus niet bovendrijven in dat soort tests. Daarnaast wordt er academische taal gesproken in het hoger onderwijs gesproken, en als je die taal niet beheerst, maakt dat het studeren of het presteren moeilijker. Dat geldt voor leerlingen voor wie Nederlands de tweede (derde, vierde) taal is, maar ook voor leerlingen die opgroeien in een omgeving waar geen academisch Nederlands gebruikt wordt. Het expliciet aanleren van academische taal aan leerlingen met lage sociaaleconomische status en bovengemiddelde capaciteiten is dus cruciaal om hen de kans te geven succesvol te zijn in het hoger onderwijs.
Met ons Erasmus+ project Creating Equal Opportunities at School draagt Bureau Talent een steentje bij aan kansengelijkheid. Wij hebben samengewerkt met zeven Europese partners uit Nederland, België en Groot-Brittannië aan deze twee vraagstukken: Hoe herkennen we cognitief talent onder minder bevoordeelde groepen leerlingen en hoe kunnen we ervoor zorgen dat academische taal voor hen geen drempel meer vormt? Met de CoVaT-CHC, een deels non-verbale intelligentietest, ontdekten we verborgen cognitief talent en met een door onze partners ontwikkeld programma academische taal vergrootten we de woordenschat van deze leerlingen. Over de opbrengsten van dit project lees je meer op onze website.
Naast taal zijn er andere factoren die een rol spelen bij het herkennen en ontwikkelen van cognitief talent. Meer weten? Neem contact op met Lineke van Tricht.
